Encounters met de Lederschildpad.
Tijdens mijn werk voor WWF Indonesië had ik de eer mijn collega Tetha – Creusa Hittipeuw – te ondersteunen bij haar baanbrekende werk voor de bescherming van de lederschildpad. Ze werkte samen met top experts uit de hele wereld aan onderzoek naar de migratie en broedgebieden van deze bedreigde schildpadsoort in Papua. Dit onderzoek, uitgevoerd met satelliettransmitters, was een gezamenlijke inspanning van WWF Indonesië, NOAA (National Oceanic and Atmospheric Administration) en de lokale Universiteit van Papua. Een opmerkelijke ontdekking was een lederschildpad die over de Stille Oceaan naar Monterrey Bay in de Verenigde Staten zwom, een afstand van 12.000 km, en 18 maanden verwijderd van het Jamursbamedi neststrand in de Vogelkop van Papua. Deze informatie vormde de basis voor een bijvangstbeperkingsprogramma voor zeeschildpadden dat in 2005 van start ging.
Helaas is Tetha veel te jong overleden, terwijl ze nog zoveel wilde doen voor de bescherming van lederschildpadden en groene schildpadden, die ooit in groten getale nestelden in Oost-Borneo/Kalimantan. De impact van haar onvermoeibare werk, samen met lokale dorpelingen, studenten en internationale experts, is echter groot en nog steeds merkbaar.
De laatste reis die ik met Tetha maakte naar het Jamursbamedi neststrand was onvergetelijk. De lange tocht met de nieuwe speedboot, gedoneerd door het Prins Bernhard Fonds, samen met het lokale team van WWF Papua, geleid door Benja Mambai, en een belangrijke financiële supporter, was al een avontuur op zich. De adembenemende kust met het kilometerslange zandstrand en het daarachter gelegen dichte oerwoud met tropisch hardhout waren een indrukwekkend gezicht. De adrenaline gierde door ons lijf tijdens de verschillende pogingen om door de brekers te landen, wat uiteindelijk resulteerde in een nat pak terwijl we met onze tassen boven ons hoofd naar de kust waadden. Ondanks de vele kilometers die we ’s nachts aflegden, hadden we geen geluk en zagen we geen nestende lederschildpad.
Ruim 15 jaar later kreeg ik de kans om dit recht te zetten. Tijdens een expeditie gedurende COVID, waarbij we afgelegen eilanden bezochten om te zien hoe het met de vissers en hun gezinnen ging, en om overeenkomsten te sluiten met kustdorpen voor de bescherming van delen van hun koraalriffen, kwamen we in de buurt van Kei, een ander belangrijk gebied voor lederschildpadden en een projectlocatie waar Tetha ook had gewerkt.
De voormalige lokale projectleider woonde daar nog steeds en verwelkomde ons hartelijk. Toen we hem vroegen of we met zijn boot mee mochten om op zoek te gaan naar de lederschildpadden die in de baai voor zijn dorp foerageren, antwoordde hij enthousiast: “Natuurlijk kan dat.” Dankzij het werk van Tetha en haar opvolgers jaagt het dorp niet meer op de schildpadden. Het bijgevoegde filmpje geeft een beeld van onze unieke ervaring.
Dankjewel, Tetha, voor je onmisbare bijdrage aan de bescherming van deze prachtige dieren.